İskoç viski bölgelerine girişi Speyside ile yapmak gerekir. Speyside’ın anlamı, Spey Nehri’nin kenarını kapsayan bölge olarak oturmuş durumda. Aslında Highland’de yer alan Speyside bölgesi teknik olarak bir alt bölge olarak anılabilir. Ancak damıtımevlerinin bu bölgede toplanması sebebiyle kendini Highland’den ayırmış oldukça keyifli bir bölge. Speyside bölgesinin birçok önemli özelliği var. Bunlardan ilki İskoçya’da üretilen single malt viskilerin %60’ının bu bölgede üretilmesi. Bölgede üretilen Glenfiddich’in dünyada en fazla satan single malt viskisi olması da diğer bir önemli özellik. İskoçya’nın tümü gibi bir doğa harikası olduğunu söylemem gerekmiyor sanırım. İskoçya’nın tam olarak neresinde bulunuyor diye bakmak isterseniz alttaki harita yardıma koşacaktır.

Bölge İskoçya’da bulunan damıtımevlerinin yarısına yakınını bünyesinde barındırıyor. Bunlardan Glenfiddich, Glenlivet, Macallan, Aberlour, Cardhu, Balvenie, Benromach Türkiye’de bulabileceğiniz markalardan. Speyside viskilerinin ünlü olması 1800’lerin sonunda bölge viskilerinin o dönem trend olan harman viskilerine daha çok yakıştırılmasına dayanıyor. Sadece 1890’lı yıllarda 24 adet damıtımevi inşa ediliyor. Speyside’daki ilk legal damıtımevinin 1824’te kurulan Glenlivet olduğunu belirtmekte yarar var. Bölgede bulunan damıtımevlerini tablo olarak yazının sonunda bulabilirsiniz.

Speyside viskileri üretim sırasında turbayı minimal seviyelerde kullanmaktalar. İçtiğiniz Speyside viskilerinde turba veya is aroması alsanız bile bu az bir seviyede olacaktır. Speyside viskilerinin ikiye ayrıldığını söylemek mümkün. Viskilerin bir bölümü Cardhu, Glenlivet gibi hafif, çimensi, çiçeksi ve yumuşak karakterliyken diğer bir bölümü ise Macallan gibi şeri fıçılarının etkisinde daha kompleks ve ağırca olabiliyor.

Speyside’da Neler Yapılır? Nerede Kalınır?

Açıkçası damıtımevi sayısı bu kadar fazla olunca görülecek yer sayısı da çok fazla oluyor. Zaten yaptığım Speyside gezisini, Viski Macerası Serisi’nde detaylı bir şekilde yazmıştım. Glenfiddich Damıtımevi görülmesi gereken yerlerden sadece birisi. Unutmayın ki aynı alanda Balvenie’nin de damıtımevi bulunuyor. Daha çok damıtımevi daha çok viski demek 🙂

Birçok damıtımevinin ziyaretçi merkezi ve rehberli turları bulunmakta. Benromach, Cardhu, Dallas Dhu, Glenfiddich, Glen Grant, Glenlivet, Glen Moray ve Strathisla’yı içeren ‘Scotland’s Malt Whisky Trail’ geniş bir viski ziyareti için biçilmiş kaftan diyebilirim. Glenlivet’e uğramışken zamanında illegal viski yapanların kullandığı kaçak yolu yani “George Smith Smugglers’ Trail”de yürümek güzel olabilir.

Herhangi bir pubı ziyaret ettiğinizde göreceğiniz viski ve bira çeşitliliği zaten içinizi açmaya yetecek. Herhangi bir bara girin ve menüyü inceleyin. Elbet isteyeceğiniz bir şey çıkacaktır.

Bölgenin en büyük şehirlerinden olan Elgin’de çok fazla görülecek bir şey yok. Ancak zamanınız varsa bağımsız şişelemeci Gordon & Macphail’a giderek benzersiz viskileri görebilirsiniz. Biz ne yazık ki açık yakalayamadık. Geçtiğimiz Eylül ayında çıkardıkları 75 yıllık Mortlach’ı gördükten sonra iştahımız daha da kabardı. Sanıyorum The Whisky Show’u ziyaret eden dostlarımızdan İçmeden Sarhoş ve Müjdat Mutlu bu viskinin tadımına katıldılar. Kendilerinden kısa sürede konuk bir yazı görmek umuduyla diyip ufak bir mesaj vermek istedim.

Mühendis ve mimarlar için de oldukça heyecan verici yapıların olduğu bir yer Speyside bölgesi. Craigellachie Köprüsü 1814’te inşaatı biten ve Thomas Telford tarafından tasarlanan önemli bir köprü. Doğa yürüyüşleri, Spey Nehri’nde kano yapmak, sahilde kum tepelerinden fotoğraf çekmek önde gelen turistik aktivitelerden.

Kalınacak yerler önerim tabii ki var. Elgin’de kaldığım Mansefield Hotel oldukça keyifli bir oteldi. Odalarının temiz, geniş ve kendine ait tarzları olması çok hoşuma gitti açıkçası. Otelin barında bulunan viski çeşitleri de oldukça sevindirici.

Yemek yemek için uğradığımız Craigellachie Hotel de oldukça güzel bir otel. Otelden çok ikinci katta bulunan ‘The Quaich’ isimli barı bizim daha ilgimizi çekmişti gerçi ancak bir dahaki gidişimde burada kalmak istediğimi söyleyeyim. ‘The Quaich’ çok kalın bir menüye sahip ve Port Ellen’dan tutun bulması çok zor Springbank’lere kadar geniş 700 şişenin üzerinde bir viski menüsüne sahip.

Festivaller

SPIRIT of SpeysIde

Her bahar Nisan sonu, Mayıs başı düzenlenen Spirit of Speyside Whisky Festival, önümüzdeki yıl 28 Nisan – 6 Mayıs 2016 tarihlerinde düzenlenecek. 1999’da başlayan festival viski dünyasından birçok kişiyi bir araya getiriyor. Tadımlardan yemeklere, konserlerden damıtımevi gezilerine kadar 400’e yakın etkinlik bu festivalde düzenlenmekte. Gelecek yılın biletler Şubat ayında satışa çıkacak.

Autumn SpeysIde WhIsky FestIval

Her Eylül’de düzenlenen ve Dufftown’ın ev sahipliğinde yapılan bir viski festivali. Speyside damıtımevlerinden yüksek bir katılımla düzenlenen bu festivalde ise “Seven Stills Tour”, “Dramble on Mon” isimli ilginç etkinlikler bulunmakta.

SpIRIt of SpeysIde Yeni Festivali

Spirit of Speyside organizatörleri 9 – 11 Eylül 2016’da yeni bir viski festivali başlatacaklarını açıkladılar. İçeriği daha bilmemekle beraber ana konu viski olunca çok sıkıntı olacağını sanmıyorum.